Witaminy i składniki mineralne

1. Jod (AdVitam)

Rys 1. Jod
Jod jest niezbędnym minerałem w diecie ze względu na jego znaczenie dla funkcji poznawczych oraz podczas rozwoju płodu. Jod ma zasadnicze znaczenie w syntezie hormonów tarczycy tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3). Niedobór jodu powoduje zahamowanie syntezy tych hormonów i może prowadzić do obniżenia zdolności poznawczych lub tzw. kretynizmu tarczycowego u rozwijającego się zarodka (Taylor, Okosieme, Premawardhana, & Lazarus, 2018). Wodorosty oraz ryby to najwyższe naturalnie występujące źródła jodu. W chwili obecnej w celu zapobiegnięcia niedoborów jodu dodaje się go do soli tzw. sól jodowana. Zawartość jodu w soli jest różna w zależności od kraju, ale podaje się, że mieści się w zakresie 15-25 μg / g (15-25 ppm), wyższe dawki w ok. 40 μg / g stosowane są w regionach, w których dieta zawiera mniej jodu, a niedobór jodu jest bardziej powszechny (Watutantrige-Fernando et al., 2018)

2. Magnez (CorCordium)

Rys. 1 Magnez
Magnez w naszym organizmie jest składnikiem elektrolitów oraz pełni funkcję kofaktora mineralnego dla enzymów. Jako elektrolit służy do utrzymania równowagi płynów, a jako kofaktor jest niezbędny dla ponad 300 układów enzymatycznych, a w szczególności ATP, cyklazie adenylowej i wymaganych do aktywacji kinazy kreatynowej, a także wielu enzymów w szlaku glikolizy. Ogólnie biorąc, Mg2+ jest uważany za głównego wewnątrzkomórkowego antagonistę Ca2+, który jest niezbędnym wtórnym przekaźnikiem inicjującym lub regulującym wiele funkcji komórkowych (Pilchova, Klacanova, Tatarkova, Kaplan, & Racay, 2017).
Dzienne zapotrzebowanie na magnez jest zróżnicowane i zależy od wieku i płci. Dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek dla mężczyzn to ~410 mg, a dla kobiet ~320 mg (podczas ciąży zapotrzebowanie wzrasta o ok. 80 mg, a dla kobiet karmiących o ok. 40 mg). Niedobory magnezu mogą być indukowane stanem otyłości i może odzwierciedlać nieprawidłowości w metabolizmie witaminy D. Ponadto osoby z cukrzycą (typ II) wydają się mieć większe ryzyko niedoboru (de Lourdes Lima et al., 1998).
Niedobór magnezu może występować częściej u dzieci ze zdiagnozowanym ADHD. Stężenie magnezu w ślinie dzieci z ADHD było ponad trzykrotnie niższe w porównaniu z dziećmi zdrowymi. Suplementacja 200 mg magnezu w ciągu 6 miesięcy u dzieci z ADHD wykazała znaczną poprawę nadaktywności w porównaniu do stanu wyjściowego. Korzyści te mogą zostać wzmocnione przez dodatek kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3 do codziennej diety (Huss, Völp, & Stauss-Grabo, 2010)

3. Mangan (AdVitam)

Rys. 1 Mangan
Mangan odgrywa pierwszorzędową rolę w organizmie, jako składnik centrów aktywnych enzymów w tym dysmutazy ponadtlenkowej (SOD). Jednocześnie dysmutaza ponadtlenkowa manganu (MnSOD) uważana jest za jeden z najważniejszych enzymów, który chroni komórki przed reaktywnymi formami tlenu (Liochev & Fridovich, 2004).
Mangan jest niezbędny do prawidłowego wzrostu struktury kostnej człowieka. Wiele kobiet cierpi na niedobór manganu po przejściu menopauzy, więc zwiększenie spożycia tego śladowego minerału jest ważnym czynnikiem w zapobieganiu złamaniom (Strause, Saltman, Smith, Bracker, & Andon, 1994).
Metabolizm pierwiastków śladowych ulega zasadniczej zmianie u osób z cukrzycą. Składniki te mogą odgrywać kluczową rolę w patogenezie i postępie tej choroby. Zawartość manganu i innych pierwiastków śladowych ulega istotnemu obniżeniu w krwi pacjentów z cukrzycą (Kazi et al., 2008).
Przekrojowe badanie kobiet wykazało, że większe spożycie manganu było niezależnie związane z mniejszą częstością występowania objawów depresji podczas ciąży (Miyake et al., 2017).

4. Molibden (AdVitam)

Rys. 1 Molibden
Molibden jest niezbędnym pierwiastkiem śladowym. Wchodzi w skład kilku kluczowych enzymów w tym: oksydazy aldehydowej, reduktazy azotanowej, dehydrogenazy ksantynowej oraz oksydaza siarczynowej. Enzymy te uczestniczą w przemianach aminokwasów zawierających siarkę, ksantyn, puryn i pirymidyn. Molibden jest stosowany przez powyższe enzymy w postaci związanej z organicznym ligandem znanym, jako molibdopteryna (Kisker et al., 1998; Kisker, Schindelin, & Rees, 1997).
Niedobór oksydazy siarczynowej – wada ta może prowadzić do dysplazji warstwy korowej mózgu (nieprawidłowe uwarstwienie) (Cornet, Sands, & Cilio, 2018)
U pacjentów z cukrzycą typu II stężenia molibdenu w surowicy korelują ze stopniem nasilenia cukrzycy, u 25% pacjentów z niewielkimi powikłaniami cukrzycy i 58% pacjentów z ciężkimi powikłaniami stężenie molibdenu w surowicy było wyższe niż górna granica wartości referencyjnych (Flores, Puga, Wrobel, Garay Sevilla, & Wrobel, 2011)

5. Selen (AdVitam, CorCordium)

Rys. 1 Selen
Selen działa w połączeniu z klasą enzymów i transporterów zwanych selenoproteinami (białka z selenem), z których wiele jest wewnętrznymi enzymami przeciwutleniającymi. W tych selenoproteinach selen działa, jako grupa protetyczna lub miejsce aktywne. Selenoproteina S bierze udział w ochronie przed stresem retikulum endoplazmatycznego i regulacją prozapalnego uwalniania cytokin. Selen ma zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania dejodynaz które katalizują odczyny hormonów tarczycy, przekształcając T4 w T3 i rT3, co ma wpływ na wzrost i termogenezę (Biju et al., 2018).
Kilka metabolitów selenu może być zaangażowanych w regulację nowotworów. Uważa się, że metyloselenol hamuje migrację i inwazyjny potencjał komórek nowotworowych. Jednak niewiele wiadomo na temat związku między szlakami sygnałowymi raka, a hamowaniem inwazji komórek nowotworowych przez metylselenol (Spallholz, Palace, & Reid, 2004).
Jedna metaanaliza, w której zbadano 16 przypadków epidemiologicznych, wykazała, że wysokie stężenia selenu w surowicy wiązały się ze znacznym zmniejszeniem ryzyka wystąpienia raka piersi (Babaknejad et al., 2014)

6. Witamina C (AdVitam, CorCordium)

Rys. 1 Witamina C
Witamina C (łac. acidum ascorbicum, kwas L-askorbinowy) jedna z kluczowych witamin rozpuszczalnych w wodzie. Witamina C jest bardzo popularna wśród konsumentów gdyż stosowna jest w celu zmniejszenia objawów przeziębienia, a ponadto jest tania i powszechnie dostępna. Witamina C pozwala na usuwanie wolnych rodników w naszym organizmie. Witamina ta reguluje układ neurologiczny (pozwala w uwalnianiu acetylocholony) i pozwala walczyć z depresją (reguluje napięcie kanałów potasowych) (Jun-Hwan Kim & Kang, 2016; Teles-Grilo Ruivo et al., 2017). Ponadto reguluje pośrednio pracę trzustki i wpływa na obniżenie poziomu kortyzolu (hormon stresu). Kwas askorbinowy zapewnia działanie neuroprotekcyjne i zwiększa przepływ krwi, chroni organizm przed stresem oksydacyjnym (wykazuje silny synergizm z witaminą E), a także wpływa na poziom testosteronu. Witamina C najprawdopodobniej jest wymagana do prawidłowej syntezy kolagenu, L-karnityny i niektórych neuroprzekaźników (katecholamin w tym adrenaliny i dopaminy) (Jothi, Neogi, Jaganathan, & Nageswaran, 2018; Smirnoff, 2018)

7. Witamina E (AdVitam, CorCordium)

Rys. 1 Witamina E
Witamina E to ogólne określenie stosowane w odniesieniu do mieszaniny tokoferoli (nasycony łańcuch jednostek izoprenowych) i tokotrienoli (nienasycony łańcuch jednostek izoprenowych). Najbardziej aktywną formą jest α-tokoferol, ponadto wykazuje najwyższą biodostępność. Spożycie witaminy E pozwala na zmniejszenie ryzyka związanego z chorobami przewlekłymi, w tym chorób sercowo-naczyniowych i kilku rodzajów raka (głównie przez uwrażliwienie komórek nowotworowych na środki chemioterapeutyczne) (Desmarchelier & Borel, 2018; Sailo et al., 2018) Witamina E poza aktywnością przeciwutleniającą może również regulować ekspresję (przekazywanie informacji genetycznych) niektórych czynników prozakrzepowych (m.in. trombiny) i aterogennych (miażdżycowych) (Tran, Proulx, & Chan, 1994).

8. Cynk INITIUM (AdVitam, CorCordium)

Rys. 1 Cynk
Cynk jest niezbędnym minerałem występującym w dużych ilościach w tkankach zwierzęcych oraz w jajach, roślinach strączkowych i rybach oraz w skorupiakach i owocach morza. Cynk jest kofaktorem w ponad 300 enzymów zaangażowanych w ekspresję genów, proliferację komórek i transdukcję sygnału. Cynk stanowi grupę protetyczną dla kilku enzymów z grupy metaloproteinaz (Abreu & Cabelli, 2010).
Cynk jako śladowy minerał występuje w korze mózgowej, szyszynce i hipokampie, gdzie działa jako nietypowy neuromodulator (Choi & Koh, 1998).
Niedobór cynku jest związany z przyczyną jadłowstrętu (zmniejszenie apetytu, nie mylić z anoreksją). Jadłowstręt i jest to zwykle pierwszym objawem niedoboru cynku, a wkrótce po nim mogą wystąpić objawy depresyjne (Tassabehji, Corniola, Alshingiti, & Levenson, 2008).
Pacjenci z depresją mają zmniejszone stężenie cynku w surowicy krwi, które jest dalej zmniejszone u osób opornych na leczenie w porównaniu z leczeniem nieodpornym, a wielkość niedoboru cynku koreluje z nasileniem depresji (Maes et al., 1997).
Cynk jest silnie skoncentrowany w hipokampie, a niedobór cynku jest związany zarówno z zaburzeniami nastroju, jak i z upośledzeniem pamięci (Tahmasebi Boroujeni et al., 2009).